„Przybyli ułani”

20 października 2024

W 70-tą rocznicę śmierci Generała Zygmunta Piaseckiego, dowódcy Krakowskiej Brygady Kawalerii, trzykrotnego Kawalera Orderu Virtuti Militari, otworzyliśmy Salę Mundurową w Izbie Pamięci w Pałacu w Ryczowie.

W nowo otwartej przestrzeni ekspozycyjnej zobaczyć można oryginalne mundury Generała, które poddano konserwacji zachowawczej oraz liczne, nie prezentowane dotąd pamiątki, m.in. szkicowniki, korespondencję z najważniejszymi postaciami II RP – w tym zaproszenia na rauty, obiady i bale – a także szereg przedmiotów osobistego użytku, jak akcesoria palacza czy przybory toaletowe w stylu Art Deco.

fot. Grzegorz Kozakiewicz

Na uroczystościach pojawiły się – w mundurach i ze sztandarami – delegacje kawalerii ochotniczej reprezentujące te historyczne formacje wojskowe, którymi przed II wojną dowodził Zygmunt Piasecki. Był więc przede wszystkim 7 Pułk Ułanów z Mińska Mazowieckiego, a także oddziały wchodzące w skład Krakowskiej Brygady Kawalerii: 8 Pułk Ułanów, 5 Pułk Strzelców Konnych, 5 Dywizjon Artylerii Konnej. Ze strony gospodarzy wystąpiły poczty sztandarowe Ochotniczej Straży Pożarnej z Ryczowa, Miejsca i Bachowic – oraz sztandar Szkoły. Dowództwo nad całością objął płk Włodzimierz Wowa Brodecki, prezes Krakowskiego Klubu Jazdy Konnej.

Ryczow. 20.10.2024. Uroczyste otwarcie Sali Mundurowej w Izbie Pamiêci Genera³a Zygmunta Piaseckiego, ostatniego przed wojna w³aœciciela ryczowskiego pa³acu fot. Grzegorz Kozakiewicz

Punktualnie o godzinie 11 rozpoczęła się w kościele Matki Bożej Królowej Polski rozpoczęła się koncelebrowana Msza św. W homilii, którą ks. kanonik Adam Ogiegło poświęcił patronowi tego dnia, św. Janowi Kantemu, nie zabrakło też wspomnienia o osobie Generała.

Po mszy przed kościołem uformował się pochód, który, prowadzony dźwiękiem werbla, wyruszył do pałacu. Gdy poczty sztandarowe stanęły w szyku, 8 Pułk Ułanów zaciągnął wartę honorową pod tablicą poświęconą Generałowi a wnuczka gen. Piaseckiego powitała gości, chór Koła Gospodyń Wiejskich z Ryczowa oznajmił, że oto „Przybyli ułani pod okienko”…

„Pamięć to słowo-klucz, które dzisiaj gromadzi nas tutaj w pałacu w Ryczowie (…) Narody, które nie szanują swojej pamięci, nie mają oprawa do przyszłości (…) Postać Generała Zygmunta Piaseckiego do jest właśnie element naszej tożsamości, która buduje naszą przyszłość” – powiedział pan poseł Mariusz Krystian. List od Pani Marszałek Iwony Gibas odczytał dyrektor departamentu kultury i dziedzictwa narodowego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego, pan Dariusz Gawęda. Kolejno przemawiali członkowie Komitetu Honorowego, a także pan starosta wadowicki Wojciech Polak, który na tę okazję wystąpił w barwach 21 Pułku Ułanów Wołyńskich – i pan Mariusz Makuch, prezes Stowarzyszenia Dolina Karpia z siedzibą w Zatorze. Część oficjalną podsumował pan Artur Bober¨, redaktor naczelny Polskiej Cyfrowej Biblioteki Jeździeckiej, cytatem z Herberta: „Naród, który traci pamięć, traci sumienie”.

Po ceremonii złożenia kwiatów pod tablicą pamiątkową wszyscy udali się do pałacu, gdzie dokonano uroczystego przecięcia wstęgi przy wejściu do Sali Mundurowej. Koło Gospodyń zaintonowało „Rotę”, którą od razu podchwycili goście tłumnie zebrani w salach Izby Pamięci – i tak zakończyła się cześć oficjalna.

W części artystycznej wystąpiły dzieci ze szkoły w Ryczowie, które pod kierunkiem pani Agnieszki Wawro przygotowały prezentację poświęconą Generałowi. Z kolei pan Paweł Żmudzki, rotmistrz kawalerii ochotniczej w barwach 8 Pułku Ułanów przedstawił historię i symbolikę sztandaru pułkowego.

Kto wytrwał do końca, mógł posilić się pyszną grochówką, kanapkami „na raz”, które znikły w mgnieniu oka – i grzanym winem z korzeniami. A na deser zaserwowano kompozycje ze słodyczy, przestawiające kawaleryjskie odznaki pułkowe formacji, które gościliśmy tego dnia w Ryczowie.

Realizacja Izby Pamięci została dofinansowana z funduszy Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego oraz Starostwa Powiatowego w Wadowicach. Remont Sali Mundurowej został dofinansowany przez Fundusze Europejskie.

Uroczystość objął Patronatem Honorowym pan Krzysztof Byrski – Wójt Gminy Spytkowice, a zaproszenia do Komitetu Honorowego przyjęli:  pan Mariusz Krystian – poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, pani Iwona Gibas, członek zarządu Województwa Małopolskiego, pani Dorota Fryc-Piętak, dyrektor Zespołu Szkolno-Przedszkolnego im. Tadeusza Kościuszki w Ryczowie, pan Andrzej Kukawski, prezes Rodziny Pułkowej 8 Pułku Ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego, pan Franciszek Paweł Żmudzki, rotmistrz Kawalerii Ochotniczej w barwach 8 Pułku Ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego oraz pan Włodzimierz Wowa Brodecki, prezes Krakowskiego Klubu Jazdy Konnej, założonego w roku 1932 przez bohatera naszaj uroczystości.

Przemawia wójt Gminy Spytkowice, pan Krzysztof Byrski. fot. Grzegorz Kozakiewicz